Men vi sinh (Probiotics) là gì? Cách sử dụng đúng nhất cho trẻ nhỏ

Probiotics là một chế phẩm sinh học có tác dụng rất tốt cho đường tiêu hóa của cả trẻ nhỏ và người lớn. Rất nhiều gia đình đã sớm cho trẻ sử dụng sản phẩm này với mong muốn trẻ ăn ngon và hấp thu chất tốt hơn. Nhưng cứ cho bé dùng men vi sinh vì chỉ thấy nó tốt liệu có đúng không? Nên dùng loại men vi sinh cho trẻ nào, dùng khi nào và cách dùng ra sao, bạn đọc tham khảo bài viết này nhé.

1. Men vi sinh – Probiotics là gì?

Men vi sinh, hay còn gọi là Probiotics, là các vi khuẩn sống cộng sinh được tìm thấy trong hệ tiêu hóa của cơ thể. Theo định nghĩa của WHO, đây là các vi khuẩn sống khi đưa vào cơ thể với lượng đầy đủ sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của cơ thể. Do đó, đôi khi men vi sinh cũng được gọi là lợi khuẩn hay vi khuẩn thân thiện. Các chủng vi khuẩn có lợi thường được dùng trong các chế phẩm sinh học như: Lactobacillus, Bifidobacterium, Bacillus, Streptococcus hay Saccharomyces boulardii (loại nấm men duy nhất được sử dụng).

Các vi khuẩn hay nấm men thường được dùng làm thực phẩm để bổ sung hoặc thêm vào sữa chua để cải thiện chức năng đường tiêu hóa. Bình thường tại đường ruột ước tính có khoảng 100 nghìn tỷ các loại vi khuẩn khác nhau, có cả vi khuẩn gây bệnh và vi khuẩn có lợi (lợi khuẩn). Các vi khuẩn có lợi này sẽ sản xuất ra acid lactic, kích thích tiêu hóa, giúp lên men thức ăn và bảo vệ đường ruột.

Sự cân bằng giữa vi khuẩn có lợi và vi khuẩn có hại ở đường ruột cũng là một cách để nhận biết đường tiêu hóa có khỏe mạnh hay không. Nếu lượng vi khuẩn có lợi lớn hơn, chúng sẽ ức chế sự phát triển của các vi khuẩn gây bệnh, hỗ trợ tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng, cải thiện hệ miễn dịch tốt hơn và ngược lại.

Hiện nay trên thị trường, Probiotics có rất nhiều dạng bào chế khác nhau, phù hợp với từng đối tượng sử dụng. Một số dạng bào chế của men vi sinh có thể kể đến như:

• Dạng siro
• Bào chế thành dạng viên nang
• Probiotics dạng lỏng đựng trong các ống
• Dạng bột pha.
• Dạng cốm.

Ngoài ra, trong sữa chua cũng có một hàm lượng men vi sinh đáng kể. Đó cũng là lý do mà bố mẹ thường hay cho trẻ nhỏ ăn sữa chua sau bữa ăn để kích thích hệ tiêu hóa của trẻ tốt hơn.

2. Vì sao men vi sinh lại tốt cho trẻ biếng ăn? Cơ chế tác động của Probiotics

Men vi sinh có thể được dùng ở cả người lớn và trẻ em, tuy nhiên trẻ nhỏ là đối tượng chủ yếu sử dụng loại thực phẩm này. Nguyên nhân là bởi hệ tiêu hóa của trẻ em vẫn đang trong giai đoạn phát triển, mọi hoạt động tiêu hóa hay khả năng cân bằng của hệ vi khuẩn tại đường ruột còn yếu, từ đó dẫn đến nhiều tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ như:

• Lười ăn, suy dinh dưỡng.
• Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy.
• Khả năng hồi phục kém.

Hệ tiêu hóa kém khiến quá trình tiêu hóa và hấp thu thức ăn ở trẻ nhỏ giảm rõ rệt, khiến bé chán ăn, không muốn ăn, lâu ngày sẽ dẫn tới suy dinh dưỡng. Do đó, để giúp trẻ có thể phát triển mạnh mẽ, nhiều gia đình đã sớm cho con sử dụng men vi sinh để tiêu hóa tốt hơn.

Các vi khuẩn có lợi khi được bổ sung đầy đủ sẽ giúp quá trình tiêu hóa và hấp thu diễn ra mạnh hơn. Cụ thể:

• Các lợi khuẩn khi đến ruột sẽ sinh ra các acid béo chuỗi ngắn như acid acetic, propionic,… chủ yếu là acid lactic. Các acid này sẽ làm thay đổi pH trong lòng ruột, hay nói cách khác là làm thay đổi môi trường sống của các vi khuẩn có hại. Nhờ cơ chế này mà các vi khuẩn gây bệnh không thể tiếp tục sinh trưởng và phát triển được.
• Ngoài ra, các acid trên cũng làm cản trở quá trình tiết ra độc tố của vi khuẩn gây hại, giúp ngăn ngừa các bệnh tại đường tiêu hóa.
• Các lợi khuẩn cạnh tranh vị trí và chất dinh dưỡng với vi khuẩn có hại, khiến chúng bị cạn kiệt thức ăn và bị tiêu diệt.
• Ngoài ra, Bacillus subtilis tiết ra nhiều men tiêu hóa, chủ yếu là protease, alpha amylase giúp thủy phân protein, tinh bột, chuyển thành các chất dễ tiêu hóa hơn.
• Cung cấp nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như: Vitamin B2, B6, B9, B12…
• Việc bổ sung các lợi khuẩn kịp thời sẽ giúp hệ tiêu hóa của trẻ khỏe mạnh hơn, giúp giảm tỷ lệ vi khuẩn có hại trong đường ruột và kích thích tiêu hóa, giúp trẻ thèm ăn và ăn ngon hơn.

3. Lợi ích của men vi sinh với hệ tiêu hóa, hệ miễn dịch

Ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy sự cân bằng hoặc mất cân bằng của hệ vi khuẩn trong đường tiêu hóa có ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và sức khỏe của cơ thể. Đồng thời, men vi sinh được nghiên cứu là an toàn đối với tất cả đối tượng sử dụng và dường như không gây ra bất kỳ tác dụng phụ khó chịu nào. Bởi vậy mà hiện nay các sản phẩm bổ sung lợi khuẩn ngày càng được sản xuất nhiều và được ưa chuộng hơn các loại thuốc chữa trị khác.

Một số lợi ích của men vi sinh (Probiotics) đối với hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch:

3.1. Bổ sung lợi khuẩn, cân bằng hệ vi khuẩn tại đường ruột:

• Sự mất cân bằng hệ vi sinh tại đường tiêu hóa là hậu quả do nhiều nguyên nhân, có thể do dùng kháng sinh, bệnh tật hoặc chế độ ăn uống thiếu chất dinh dưỡng.
• Việc cung cấp kịp thời men vi sinh sẽ đưa hệ vi khuẩn tại đây về mức cân bằng, ổn định, ngăn chặn các tình trạng có thể xảy ra như: dị ứng, kém hấp thu, dễ nhiễm khuẩn,…

3.2. Hỗ trợ điều trị, ngăn ngừa và làm giảm triệu chứng của rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy:

• Kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học trên thế giới đã cho thấy men vi sinh có tác dụng cải thiện triệu chứng ở người bị viêm loét đại tràng nhẹ hay hội chứng ruột kích thích (IBS)
• Probiotics cũng làm giảm nguy cơ mắc bệnh viêm ruột hoại tử nặng ở trẻ sinh non.
• Có khả năng làm giảm triệu chứng của bệnh Crohn (IBD), tuy nhiên sự tác động không nhiều và còn ít nghiên cứu về tác dụng này của Probiotics.
• Probiotics có thể ngăn ngừa và làm giảm các triệu chứng nặng nề khi bị tiêu chảy, đặc biệt là tiêu chảy do sử dụng thuốc kháng sinh.

3.3. Cải thiện, căng cường hệ miễn dịch của cơ thể:

• Tác dụng này có được là do khả năng ức chế, cạnh tranh với vi khuẩn gây bệnh khác tại đường ruột làm chúng thiếu thức ăn, không phát triển được, thậm chí là bị tiêu diệt.
• Probiotics thúc đẩy sản xuất các kháng thể như IgA, tế bào diệt tự nhiên (NK), tế bào lympho T giúp cải thiện và củng cố hàng rào miễn dịch của cơ thể.
• Bên cạnh đó, các lợi khuẩn kích thích tạo chất nhầy mucin giúp bảo vệ niêm mạc ruột.
• Các nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí khoa học ở nước ngoài đã chứng minh rằng men vi sinh có khả năng làm giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng đường hô hấp (nếu dùng Lactobacillus GG) hoặc giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu (UTIs) ở phụ nữ (nếu dùng Lactobacillus crispatus).
• Probiotics được phát hiện là có thể làm giảm phản ứng viêm ở những đối tượng bị dị ứng với sữa và làm giảm triệu chứng của bệnh chàm ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên các nghiên cứu về tác dụng này của men vi sinh còn ít và mức độ tác động của chúng còn yếu.

3.4. Sử dụng men vi sinh thường xuyên có thể tăng cường sức khỏe cho tim:

• Các báo cáo đã chỉ ra Probiotics có tác dụng làm giảm LDL-C (Cholesterol xấu) từ đó có thể ngăn ngừa được tình trạng xơ vữa động mạch, các bệnh lý về tim mạch, đặc biệt là bệnh mạch vành.
• Sử dụng men vi sinh trong thời gian dài có thể làm giảm huyết áp, tuy nhiên mức độ còn yếu và chỉ có tác dụng hỗ trợ.

3.5. Cải thiện sức khỏe tinh thần:

Ngoài mang lại lợi ích sức khỏe về mặt thể trạng cho cơ thể, men vi sinh còn được chứng minh là có khả năng cải thiện một số rối loạn về tâm thần. Nghiên cứu về tác dụng này được thực hiện trên 70 công nhân hóa chất và 40 bệnh nhân bị trầm cảm. Kết quả cho thấy Probiotics có thể làm giảm tình trạng căng thẳng, lo âu và chống trầm cảm đối với người sử dụng. Đây cũng là lĩnh vực nghiên cứu được các nhà khoa học quan tâm nhiều hiện nay.

3.6. Probiotics có tác dụng chống ung thư:

Các vi khuẩn có lợi có khả năng làm chậm sự phát triển của khối u, khử chất độc gây ung thư và tiêu diệt tế bào ung thư, đặc biệt là đối với ung thư bàng quang và ung thư ruột kết. Hiện nay các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu về tác dụng này của Probiotics để sớm ứng dụng được chúng trong tương lai.

4. Một chế phẩm Probiotics được xem là “tốt” theo WHO

Probiotics là sản phẩm được nhiều nhà nghiên cứu hướng đến hiện nay. Do đó mà trên thị trường không khó để mua được một hộp men vi sinh giúp cải thiện đường tiêu hóa. Tuy rất đa dạng và có nhiều chủng vi khuẩn khác nhau được sử dụng, nhưng một hộp men vi sinh được coi là an toàn khi đáp ứng đủ các tiêu chí sau:

• Phải chứa vi sinh vật sống.
• Thông tin sản phẩm phải ghi được cụ thể chi, loài, chủng vi khuẩn. Vi khuẩn khi sản xuất phải được phân lập tới chủng.
• Hiệu quả của sản phẩm đã được chứng minh trên lâm sàng có đối chứng trên cơ thể người.
• Đảm bảo an toàn khi sử dụng cho con người.
• Liều vi khuẩn đạt tối thiểu 10^8 đơn vị cho đến khi hết hạn sử dụng.

5. Có thể dùng men vi sinh cho trẻ nhỏ nào?

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trẻ em khi có các tình trạng dưới đây có thể sử dụng chế phẩm Probiotics:

• Viêm dạ dày ruột cấp tính
• Phòng ngừa tiêu chảy bệnh viện, tiêu chảy do dùng kháng sinh.
• Phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng khi đi nhà trẻ
• Phòng chống viêm ruột hoại tử, dị ứng
• Các rối loạn tiêu hóa như: đau bụng, hội chứng ruột kích thích (IBS), táo bón

6. Nên uống men vi sinh vào lúc nào? Cách sử dụng men vi sinh cho trẻ em

Khi sử dụng men vi sinh cho trẻ nhỏ, bạn cần biết rõ chủng loại vi khuẩn cũng như tác dụng của chúng bởi mỗi chủng loại khác nhau sẽ có những cơ chế tác dụng và điểm mạnh khác nhau. Ví dụ, Lactobacillus rhamnosus có tác dụng tốt trên trẻ bị tiêu chảy do dùng kháng sinh trong khi Bifidobacterium lại tác động tốt đối với trẻ bị táo bón hoặc có hội chứng kích thích đường ruột (IBS).

Đồng thời, việc sử dụng men vi sinh như thế nào cũng vô cùng quan trọng, có loại dùng lúc no, lúc đói, có loại lại dùng khi ấm, lạnh khác nhau. Nhiều trường hợp bố mẹ cho men vi sinh cháo hay sữa nóng để con ăn. Điều này là vô cùng sai lầm bởi nhiệt độ cao sẽ gây ức chế các vi khuẩn và làm giảm hoạt lực của chúng.

Các chế phẩm trên thị trường hiện nay rất đa dạng, có loại chỉ có 1 chủng vi khuẩn nhưng có loại lại chứa nhiều chủng vi khuẩn khác nhau. Do đó, phụ huynh không nên tự ý sử dụng men vi sinh cho trẻ nhỏ mà cần có sự tư vấn cũng như đồng ý của bác sĩ, dược sĩ.

7. Một số loại men vi sinh tốt cho hệ tiêu hóa của bé hiện nay

Enterogermina

Enterogermina là thực phẩm bổ sung men vi sinh do Nhà máy Dược phẩm Sanofi tại Ý sản xuất. Sản phẩm chứa chủng vi khuẩn Bacillus clausii với hàm lượng lên đến 2.10^9 CFU và được bào chế dưới dạng hỗn dịch uống. Bacillus clausii có tác dụng mạnh trong việc kháng kháng sinh, dùng để hỗ trợ phòng ngừa và điều trị rối loạn đường tiêu hóa, rối loạn hệ vi sinh đường ruột.

Cách dùng: Lắc đều ống men trước khi dùng rồi vặn xoắn phần đầu để mở ống. Có thể cho trẻ uống trực tiếp hoặc pha vào sữa nguội, nước đun sôi để nguội hoặc nước cam.

Hiện một hộp Enterogermina 20 ống có giá khoảng 147.000 đồng.

Biogaia

Biogaia là men vi sinh chứa chủng lợi khuẩn Lactobacillus reuteri DSM 17938 được nghiên cứu và sản xuất tại Nga. Đây là vi khuẩn được phân lập từ sữa mẹ và đạt chứng nhận an toàn (GRAS) do FDA Hoa Kỳ công nhận. Biogaia được chứng minh là có các tác dụng sau:

• Hỗ trợ điều trị táo bón chức năng.
• Giảm đến 80% tình trạng nôn trớ ở trẻ nhỏ.
• Giúp làm giảm tác dụng không mong muốn của kháng sinh lên đến 75%
• Phù hợp với trẻ có tình trạng khóc dạ đề

Cách dùng: Biogaia được bào chế ở dạng lỏng, đóng thành lọ 5ml hoặc ở dạng viên nhai, đóng thành hộp 1 vỉ x 10 viên. Khi dùng với dạng viên, bạn cho trẻ ăn 1 viên/ngày, với dạng dung dịch, bạn nhỏ 5 giọt ra thìa cho trẻ uống trực tiếp hoặc pha với sữa nguội.

Giá bán: với dạng dung dịch 5ml, Biogaia có giá khoảng 395.000đ/lọ và với dạng viên, Biogaia có giá khoảng 140.000/hộp 1 vỉ x 10 viên.

Biolactomen Plus

Biolactomen Plus là chế phẩm sinh học bổ sung men vi sinh do Viện Công Nghệ Sinh Học – Viện Hàn Lâm KHCN Việt Nam nghiên cứu và sản xuất. Biolactomen Plus được bán nhiều tại nhà thuốc của Bệnh viện Nhi Trung ương, Bệnh viện 108, Bệnh viện Bạch Mai,… Sản phẩm có chứa 10^8 CFU chủng vi khuẩn Lactobacillus acidophilus có tác dụng:

• Sản sinh ra các chất diệt khuẩn
• Cân bằng hệ vi sinh đường tiêu hóa
• Kích thích tiêu hóa giúp trẻ thèm ăn và ăn ngon hơn.
• Ngăn ngừa dị ứng và ngộ độc thức ăn.

Cách dùng: Biolactomen Plus được bào chế dưới dạng bột và đóng gói thành lọ 0,65g với tá dược vừa đủ. Khi dùng Biolactomen, bạn hòa men với sữa nguội hoặc nước đun sôi để nguội, mỗi lần uống 1 lọ và ngày uống 2 lần. Nên cho bé uống trước bữa ăn khoảng 20 phút sẽ giúp bé ăn ngon, tiêu hóa tốt hơn.

Giá bán: Biolactomen Plus hiện đang được bán với giá khoảng 60.000 đồng/hộp 10 lọ.

Cốm vi sinh Bio-acimin Gold

Bio-acimin Gold là men vi sinh chứa nhiều chủng lợi khuẩn, bao gồm: Lactobacillus acidophilus, Streptococcus Faecalis, Bacillus subtilis và Saccharomyces boulardii với hàm lượng mỗi chủng >10^8 CFU. Ngoài ra, chế phẩm còn chứa nhiều chất khoáng và Vitamin B, D3 giúp thúc đẩy sự phát triển của trẻ nhỏ. Cốm vi sinh Bio-acimin Gold được dùng trong trường hợp sau:

• Hỗ trợ quá trình tiêu hóa và hấp thu, phù hợp với trẻ biếng ăn, trẻ suy dinh dưỡng.
• Trẻ bị rối loạn tiêu hóa, kém ăn, ăn không ngon.
• Tăng cường sức đề kháng cho trẻ.

Cách dùng: Bio-acimin Gold được bào chế dưới dạng cốm và đóng thành gói 4g. Khi dùng cho trẻ, bạn pha 1 gói với nước sôi để nguội hoặc thêm vào thức ăn của bé. Tùy vào tình trạng sức khỏe của từng trẻ mà bạn có thể cho trẻ dùng 1-4 gói/ngày.

Giá bán: 1 hộp Bio-acimin Gold 30 gói, mỗi gói 4g hiện đang có giá 150.000đ/hộp.

8. Tác dụng phụ của men vi sinh

Nhìn chung, các chế phẩm sinh học an toàn cho các đối tượng khỏe mạnh và hầu như không gây các tác dụng phụ quá nặng nề cho người sử dụng. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp ngoại lệ. Khi sử dụng men vi sinh, trẻ có thể gặp một số triệu chứng như: dị ứng, nổi mẩn đỏ, đầy hơi,… Các trường hợp này xuất hiện không nhiều nhưng phụ huynh cũng không nên lơ là, cần chú ý theo dõi khi cho bé sử dụng men vi sinh.

Bên cạnh đó, nhiều cha mẹ tuy cho con dùng probiotics trong thời gian dài nhưng lại không thấy tác dụng cải thiện nào. Khi gặp tình trạng này, tốt nhất bạn nên xin ý kiến tư vấn từ bác sĩ, dược sĩ để có thể thay đổi sản phẩm khác hoặc dùng biện pháp khác.

9. Một số lưu ý khi sử dụng men vi sinh cho trẻ nhỏ

Trẻ nhỏ là đối tượng rất nhạy cảm, hàng rào miễn dịch nói chung và hệ tiêu hóa nói riêng của trẻ còn yếu. Do đó, việc sử dụng men vi sinh bừa bãi có thể gây ra tình trạng nguy hiểm cho bé. Và không phải bất cứ lúc nào phụ huynh cũng cho trẻ dùng men vi sinh được.

Để sử dụng men sinh đúng cách và an toàn, bố mẹ cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Đối với men vi sinh ở dạng bột, không pha sản phẩm với nước sôi và phải dùng ngay sau khi pha, không để quá lâu sẽ khiến các lợi khuẩn bị chết.
• Không dùng probiotics đồng với với kháng sinh, tốt nhất là cách thời gian uống kháng sinh khoảng 2 tiếng.
• Dùng loại men vi sinh phù hợp với tình trạng sức khỏe của trẻ.
• Theo dõi các phản ứng của bé sau khi dùng probiotics.
• Tham khảo ý kiến của bác sĩ, dược sĩ, người có chuyên môn và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.

10. Men vi sinh giá bao nhiêu, có thể mua ở đâu?

Men vi sinh đã dần trở thành mặt hàng phổ biến trong mọi nhà thuốc trong cả nước và trên cả thế giới. Mức giá của một loại men vi sinh dao động rất rộng, có thể từ vài chục nghìn cho đến vài trăm nghìn hoặc có khi là vài triệu. Tùy vào chủng lợi khuẩn, phương pháp phân lập và công nghệ sản xuất mà các loại men vi sinh do các nhà sản xuất khác nhau nghiên cứu bào chế sẽ có mức giá khác nhau. Kể cả khi các chế phẩm có cùng một chủng lợi khuẩn, mức giá vẫn có thể khác nhau rất nhiều.

Do đó, tùy vào tình trạng sức khỏe của bé và điều kiện gia đình, các bậc cha mẹ có thể mua những loại Probiotics phù hợp nhất, không nhất thiết phải mua được loại đắt vì chưa chắc sản phẩm đã an toàn với bé.

Để mua được chế phẩm sinh học Probiotics đảm bảo chất lượng nhất, bạn nên mua tại các nhà thuốc, hiệu thuốc uy tín hoặc mua tại nhà thuốc của bệnh viện. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo qua các địa chỉ bán thuốc online, tuy nhiên cũng phải cần chọn địa chỉ uy tín, tránh mua phải hàng nhái kém an toàn.

Đặc biệt, hiện nay Nhà thuốc online ITP Pharma có bán một số loại men vi sinh có thể dùng cho trẻ nhỏ. Bạn có thể tham khảo dưới đây:

Thuốc Bacivit-H 1g – Hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa

Bidisubtilis – Hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa

11. Một số câu hỏi liên quan

11.1. Men vi sinh có phải là men tiêu hóa? Có thể dùng men vi sinh với men tiêu hóa không?

Nhiều người nhầm lẫn men vi sinh và men tiêu hóa là một, nhưng trên thực tế, đây là 2 loại men khác nhau về cả khái niệm, công dụng và cách sử dụng. Các bậc phụ huynh nên theo dõi phần so sánh dưới đây để hiểu rõ cách dùng về 2 loại men này.

Tuy men vi sinh và men tiêu hóa là 2 loại men khác nhau hoàn toàn, nhưng chúng đều có tác dụng hướng đến cải thiện khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của cơ thể. Do đó, việc kết hợp sử dụng 2 loại men này là hoàn toàn có thể. Để có cách sử dụng đúng đắn và hợp lý nhất đối với tình trạng cơ thể của trẻ, bạn nên có sự tư vấn từ nhân viên y tế, tránh tự mua, tự dùng gây khó khăn trong điều trị sau này.

11.2. Có nên dùng men vi sinh thường xuyên cho trẻ nhỏ?

Men vi sinh không phải là một loại thuốc, đây chỉ là một loại thực phẩm bổ sung thêm vào chế độ ăn. Và cho đến nay, hầu hết các nghiên cứu về Probiotics đều cho thấy rằng, có thể sử dụng men vi sinh hàng ngày cho trẻ nhỏ và việc sử dụng chúng hàng ngày là tốt nhất.

Các nghiên cứu về việc sử dụng men vi sinh hàng ngày đã có từ năm 1990. Nhiều nghiên cứu về khả năng sống sót của lợi khuẩn trong ruột đã chỉ ra rằng, việc cung cấp vi khuẩn có lợi thường xuyên không có nghĩa rằng chúng có thể tồn tại mãi mãi trong cơ thể. Nghiên cứu cũng cho thấy Probiotics khó có thể sống được trong ruột quá 1 tuần. Những phát hiện này cũng góp phần ủng hộ ý kiến nên bổ sung Probiotics thường xuyên.

Ngoài ra trong cuộc sống hàng ngày, chính những hoạt động của chúng ta cũng đã vô tình làm mất đi các vi khuẩn có lợi. Cụ thể như:

• Việc sử dụng kháng sinh với mục đích tiêu diệt vi khuẩn có hại cũng khiến cho các lợi khuẩn bị tiêu diệt, bởi kháng sinh không phân biệt được đâu là vi khuẩn có hại và đâu là vi khuẩn có lợi.
• Nước uống chứa Clo cũng là một tác nhân làm hỏng hệ vi khuẩn đường ruột. Bên cạnh tác dụng chống vi khuẩn mạnh, ngăn chặn vi khuẩn gây bệnh tồn tại thì Clo trong nước cũng khiến các lợi khuẩn chịu tác động đó theo.
• Ăn quá nhiều đồ ăn chứa glucose hay căng thẳng, lo âu thường xuyên cũng khiến hệ vi khuẩn đường ruột bị tổn hại.

Tóm lại, giống như hầu hết các loại vitamin và khoáng chất, cơ thể con người không thể tự sản xuất men vi sinh. Đó cũng chính là lý do việc sử dụng Probiotics hàng ngày là hoàn toàn có căn cứ. Trên thực tế trong bữa ăn hàng ngày, chúng ta cũng đã tiêu thụ lượng lớn probiotics trong nhiều loại thực phẩm như dưa, cải muối hay kim chi, phô mai, sữa chua.

11.3. Nên cho bé dùng loại men vi sinh nào khi mới bắt đầu thì tốt nhất?

Khi bắt đầu cho trẻ sử dụng men vi sinh, một số loại vi khuẩn được khuyến nghị sử dụng là Lactobacillus, Bifidobacterium hoặc nấm men Saccharomyces boulardii với hàm lượng ít nhất 1 tỷ đơn vị hình thành (10⁹ CFU). Tất nhiên, mỗi loại vi khuẩn hay nấm men sẽ có tác dụng khác nhau, bạn nên có sự tư vấn từ nhân viên y tế trước khi sử dụng cho trẻ.

11.4. Bổ sung bao nhiêu lượng men vi sinh cho trẻ là đủ?

Hàm lượng của lợi khuẩn trong các chế phẩm sinh học Probiotics có thể thay đổi từ vài triệu đến 50 tỷ đơn vị hình thành (tương đương 10^6 CFU đến 5.10^10 CFU). Trên thực tế, các nhà khoa học đã kết luận rằng, lượng men vi sinh cho hiệu quả tốt nhất đối với sức khỏe hệ tiêu hóa nằm trong khoảng 100 triệu đến 1 tỷ đơn vị hình thành (tương đương 10^8 – 10^9 CFU).

Mặc dù vậy, các nhà nghiên cứu cũng khuyến cáo trong các điều kiện cụ thể sẽ có liều lượng sử dụng Probiotics khác nhau. Ví dụ, trường hợp tiêu chảy nhiễm trùng cấp tính nên sử dụng với lượng 10^10 CFU vi khuẩn Lactobacillus trong khi ở đối tượng bị tiêu chảy cấp do Rotavirus nên sử dụng 5.10^9 CFU vi khuẩn L.rhamnosus.

Các nghiên cứu cũng cho biết thêm, việc sử dụng men vi sinh đa chủng sẽ cho hiệu quả tốt hơn việc sử dụng men vi sinh đơn chủng. Lý do là bởi mỗi chủng vi khuẩn sẽ có cơ chế tác động khác nhau, ví dụ như: cạnh tranh với vi khuẩn gây bệnh, điều hòa hệ thống miễn dịch, tiết ra chất diệt khuẩn,… Do đó, khi sử dụng đồng thời nhiều chủng vi khuẩn khác nhau sẽ cho hiệu quả tốt hơn.

11.5. Có tình trạng dùng quá liều men vi sinh không?

Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng việc tăng liều men vi sinh trong quá trình sử dụng hoàn toàn không có hại. Tuy nhiên khi sử dụng lượng lớn Saccharomyces boulardii có thể dẫn đến tình trạng táo bón tạm thời ở một số trường hợp. Hoặc một số trẻ nhỏ nhạy cảm có thể xảy ra tình trạng đầy hơi khi sử dụng quá liều Probiotics trong thời gian dài. Tốt nhất, bạn nên dùng đúng theo liều lượng mà nhà sản xuất đã khuyến cáo.

11.6. Trẻ có nguy cơ phụ thuộc khi dùng men vi sinh không?

Nhiều người cho rằng, khi dùng probiotics trong thời gian dài sẽ khiến cơ thể không thể tự sản xuất ra men vi sinh, khiến cơ thể phụ thuộc vào chế phẩm và phải sử dụng nhiều hơn. Thực tế là cơ thể chúng ta vốn không thể tự sản xuất ra men vi sinh, do đó, ý kiến có nguy cơ phụ thuộc vào men vi sinh là không chính xác. Bạn đọc không cần quá lo lắng khi sử dụng Probiotics trong thời gian dài cho trẻ nhỏ.

11.7. Khi nào không nên dùng men vi sinh cho trẻ?

Probiotics không được dùng cho những trẻ nhỏ có tình trạng sức khỏe nghiêm trọng như:

• Suy giảm miễn dịch nặng.
• Hội chứng ruột ngắn.
• Trẻ bị viêm tụy hoặc đang gặp tình trạng melaena.

11.8. Khi nào có thể ngừng sử dụng men vi sinh cho trẻ?

Thực tế, men vi sinh là một loại chế phẩm an toàn và có thể dùng trong thời gian dài. Tuy nhiên, không phải ai cũng có điều kiện để sử dụng chúng quá lâu. Nhiều câu hỏi thắc mắc rằng liệu ngừng sử dụng men vi sinh cho bé có khiến hệ vi sinh đường ruột bị rối loạn như cũ hay không?

Câu trả lời là nếu dừng sử dụng Probiotics thì hệ vi sinh đường ruột có thể quay trở lại như cũ trong vòng 3 tuần. Mặc dù vậy, bạn cũng không cần quá lo lắng. Cũng như các loại vi sinh vật sống khác, vi khuẩn cũng phải có thức ăn để có thể tồn tại được. Bạn có thể bổ sung chất dinh dưỡng cho chúng bằng cách cho bé ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều chất xơ như rau xanh, trái cây,… Hoặc các loại thực phẩm như sữa chua, sữa uống lên men (Yakult), thực phẩm lên men (rau muối, dưa muối, phô mai, kim chi,…) cũng là nguồn thức ăn có chứa nhiều men vi sinh.

Do vậy, khi đã sử dụng Probiotics cho bé được một khoảng thời gian nhất định và cơ thể bé đã khỏe mạnh không còn nhiều lo ngại, bạn có thể ngừng sử dụng men vi sinh. Thay vào đó, bạn có thể bổ sung các loại thực phẩm nêu trên để có thể duy trì hệ tiêu hóa tốt cho bé.

Trên đây là một số thông tin quan trọng khi dùng men vi sinh cho trẻ nhỏ. Mong rằng bài viết sẽ thực sự giúp ích nhiều cho bạn trong quá trình tìm hiểu và sử dụng chúng.