Thuốc tránh thai khẩn cấp được xem biện pháp hữu hiệu nhất, được áp dụng cuối cùng trong trường hợp bất khả kháng để ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn do quan hệ không an toàn. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều người chưa hiểu rõ về cách dùng, tác dụng cũng như tác hại của loại thuốc đặc biệt này, hãy cùng ITP Pharma tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Thuốc tránh thai khẩn cấp là viên uống có tác dụng ngăn ngừa khả năng thụ thai đối với phụ nữ chưa sẵn sàng để làm mẹ. Tác dụng của thuốc tránh thai khẩn cấp nhanh và mạnh hơn nhiều so với thuốc tránh thai hằng ngày do chứa hàm lượng nội tiết – Progestin cao. Bên cạnh khả năng làm giảm nguy cơ mang thai ngoài ý muốn thì Thuốc tránh thai khẩn cấp cũng tiềm ẩn nhiều tác hại đối với khả năng sinh sản của người phụ nữ. Do đó không nên lạm dụng quá nhiều thuốc tránh thai khẩn cấp mà nên tìm hiểu và sử dụng phương pháp phòng tránh thai hiệu quả mà an toàn hơn như bao cao su, đặt vòng tránh thai,….
Thuốc ngừa thai khẩn cấp có mấy loại
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại thuốc tránh thai thuộc nhiều hãng khác nhau nhưng nhìn chung đều được chia làm 2 loại: Thuốc tránh thai loại 1 viên và thuốc tránh thai loại 2 viên.
- Thuốc tránh thai 1 viên: liều dùng duy nhất 1 viên uống chứa 1,5mg Levonorgestrel. Loại này có tác dụng ngừa thai trong vòng 72h sau khi quan hệ tình dục không an toàn. Sử dụng càng sớm thì tỉ lệ ngừa thai càng cao. Hiệu quả của thuốc đạt 95% trong 24h kể thời điểm không an toàn, giảm dần còn 85% sau 25h – 48h tiếp theo và chỉ còn 58% khi sử dụng sau 49-72h.
- Thuốc tránh thai 2 viên: liều dùng 2 viên/2 lần uống, mỗi lần cách nhau 12 tiếng với hàm lượng Levonorgestrel giảm đi 1 nửa so với loại 1 viên. Đối với viên uống đầu tiên, uống càng sớm càng tốt không quá 72h, viên còn lại uống sau thời điểm viên đầu tiên là 12h. Phải dùng đủ 2 viên và dùng đúng thời điểm thì mới có tác dụng tránh thai.
Ngoài ra, thuốc tránh thai khẩn cấp còn được phân thành những cấp nhỏ hơn dựa vào thời gian sử dụng có hiệu quả của thuốc: Thuốc tránh thai khẩn cấp 24h, 48h, 72h, 120h.
Thuốc tránh thai khẩn cấp 72h gồm có loại 1 viên và loại 2 viên uống. Thuốc có hiệu quả ngừa thai khi sử dụng không quá 72h sau giao hợp.
Thuốc tránh thai khẩn cấp 120h chỉ có loại 1 viên duy nhất, có tác dụng đến 5 ngày sau khi giao hợp không có biện pháp bảo vệ. Tương tự đối với loại 24h, 48h uống trước 24h và 48h.
Thành phần của thuốc tránh thai có tác dụng gì?
Hoạt chất chính trong tất cả thuốc có tác dụng ngừa thai là Levonorgestrel.
Levonorgestrel là một hợp chất thuộc nhóm hormon Progestin. Hoạt chất này có tác dụng ngừa thai thông qua ức chế sự vỡ nang và rụng trứng. Hormone Luteinizing hay còn gọi là LH là hormone kích thích nang trứng và thúc đẩy quá trình rụng trứng. Mặt khác, quá trình kích thích sản xuất LH bị chi phối bởi Gonadotropin( GnRH) từ vùng dưới đồi. Do đó, để làm chậm quá trình trứng chín và rụng Levonorgestrel đã liên kết với các thụ thể Progesterone và Androgen làm chậm quá trình giải phóng hormone giải phóng GnRH.
Ngoài ra, Levonorgestrel còn có tác dụng làm tăng độ dày của chất nhầy cổ tử cung, cản trở sự di chuyển và tồn tại của tinh trùng, ngăn chặn sự tiếp xúc giữa trứng và tinh trùng. Đồng thời,gây nên những thay đổi của niêm mạc tử cung, làm cho trứng sau khi được thụ tinh không thể làm tổ.
Những ai nên uống thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp tức là được sử dụng trong các trường hợp khẩn cấp, ở thế bị động, không ai mong muốn như:
- Trường hợp quan hệ tình dục không được bảo vệ như: quan hệ không sử dụng bao cao su, sử dụng bao cao su nhưng bị thủng, bị tụt, …
- Trường hợp bị cưỡng hiếp.
- Trường hợp sử dụng thuốc tránh thai hằng ngày bị gián đoạn, nhưng không sử biện pháp bảo vệ khi quan hệ.
Hướng dẫn sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp không còn quá xa lạ trong nhịp sống hiện đại bây giờ, tuy nhiên sử dụng như thế nào là hợp lý thì không phải ai cũng biết.
Kịp thời sử dụng thuốc tránh thai càng sớm thì hiệu quả ngừa thai càng cao. Hiệu quả của thuốc đạt đến 95% nếu sử dụng trước 24h kể từ thời điểm không an toàn. Trong 25-48h tiếp theo, khả năng ngừa thai giảm còn 85% và chỉ còn 58% khi sử dụng sau 49-72h.
Như chúng ta đã biết, chung nhất thuốc tránh lại có 2 loại là loại 1 viên và loại 2 viên và dĩ nhiên cách sử dụng 2 loại này hoàn toàn khác nhau.
Đối với loại 1 viên được sử dụng cho 1 lần quan hệ tình dục không an toàn, có tác dụng tối đa là 72h sau khi có sự giao hợp. Sử dụng càng sớm, hiệu quả sẽ càng cao.
Đối với loại 2 viên được sử dụng cho 2 lần uống. Viên uống đầu tiên, uống càng sớm càng tốt không quá 72h, viên còn lại uống sau thời điểm viên đầu tiên là 12h. Phải dùng đủ 2 viên và dùng đúng thời điểm thì mới có tác dụng tránh thai. Tuyệt đối không uống 2 viên cùng một lúc.
Tác dụng phụ của thuốc ngừa thai khẩn cấp
Tránh thai trong tình trạng khẩn cấp tức là chúng ta không còn con đường nào khác mà phải sử dụng nó. Và tất nhiên, bất cứ cái gì cũng có tính hai mặt của nó. Bên cạnh mục đích ngừa thai thì thuốc tránh thai khẩn cấp rất dễ gây ra các tác dụng không mong muốn tạm thời và nguy hiểm hơn là vô sinh.
Một số tác dụng phụ tạm thời thường gặp như là rối loạn kinh nguyệt, rong kinh, chảy máu âm đạo thất thường, suy nhược cơ thể, mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn. Có rất nhiều trường hợp chu kỳ kinh nguyệt bị gián đoạn một thời gian rất dài, dẫn đến tâm lý hoang mang sợ hãi. Để loại bỏ khả năng có thai bạn nên kiểm tra bằng que thử thai tại nhà.
Trước những nguy hiểm tiềm ẩn như vậy, không nên lạm dụng quá nhiều thuốc tránh thai, hãy đảm bảo an toàn cho bản thân trong mỗi cuộc vui.
Lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Dưới đây là một số thông tin lưu ý cần nắm rõ trước khi quyết định sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp:
- Thuốc tránh thai khẩn cấp là con dao hai lưỡi, bạn có thể đối mặt với nguy cơ không có khả năng sinh sản sau khi sử dụng loại thuốc này.
- Tuân thủ theo sự hướng dẫn của những người có chuyên môn. Bỏ ngay suy nghĩ uống càng nhiều thì khả năng ngừa thai càng cao. Đã có nhiều trường hợp biến chứng, vô sinh chỉ vì suy nghĩ như vậy.
- Không sử dụng đồng thời 2 loại thuốc tránh thai cùng một lúc.
- Không lạm dụng thuốc tránh thai quá 2 lần trong 1 tháng.
- Đối với loại 2 viên uống, phải uống đủ 2 viên và uống đúng thời điểm thì mới có hiệu quả ngừa thai.
- Để hạn chế tác dụng không mong muốn đến cơ quan sinh sản, bạn nên kiểm tra sức khỏe trước khi sử dụng loại thuốc đặc biệt này.
- Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ có tác dụng ngừa thai, không có tác dụng làm sẩy thai cũng như không có tác dụng ngăn ngừa các bệnh xã hội qua đường tình dục như: HIV AIDS, giang mai, sùi mào gà, …
- Sau khi sử dụng thuốc, nếu thấy những dấu hiệu bất thường bạn hãy hỏi ý kiến bác sĩ để được giải đáp và khắc phục kịp thời.
- Thuốc chỉ ưu tiên sử dụng trong các trường hợp khẩn cấp, do đó không nên lạm dụng quá nhiều để tránh những hệ lụy, biến chứng không mong muốn.
- Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ có tác dụng ngừa thai sau khi quan hệ tình dục, nếu sử dụng trước quan hệ vẫn có khả năng mang thai cao.
- Hiệu quả của thuốc giảm khi sử dụng đồng thời một số thuốc như kháng sinh, thuốc điều trị động kinh (phenytoin, primidon, carbamazepin), thuốc nhiễm nấm, trị lao…
Thuốc tránh thai khẩn cấp 24h, 72h có giá bao nhiêu? Mua ở đâu?
Hiện nay, thuốc tránh thai khẩn cấp được sản xuất và phân phối trên thị trường với nhiều mẫu mã khác nhau, do đó không thể đưa ra mức giá cụ thể chung nhất đối với loại thuốc đặc biệt này. Về mặt bằng chung hiện nay, giá cho 1 viên uống tránh thai khẩn cấp tùy từng loại, xuất xứ trải dài từ mức từ 6.000 – 60.000 đồng/viên, phù hợp với điều kiện kinh tế của từng người.
Thuốc tránh thai khẩn cấp hiện có bán tại tất cả các nhà thuốc lớn nhỏ trên toàn quốc. Tuy nhiên nên lựa chọn những địa chỉ được sự cấp phép của Sở Y Tế để đảm bảo an toàn cho sức khỏe và đạt được hiệu quả tốt.
Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp tốt nhất
Trên thị trường hiện có rất nhiều loại thuốc tránh thai của các hãng khác nhau. Điều đó gây khó khăn cho việc lựa chọn loại nào thật sự tốt, hiệu quả tránh thai cao. Vì thế dưới đây là một vài loại thuốc tránh thai được nhiều bác sĩ, dược sĩ chỉ định bạn có thể tham khảo nhé:
Thuốc tránh thai Mifestad
Thuốc được bào chế dưới dạng viên nén có nguồn gốc từ Đức. Thành phần chính là Mifepristone có hàm lượng 10mg cùng một số tá dược khác: Lactose monohydrat, magnesi stearat, tinh bột ngô, màu quinolin, povidon K30, croscarmellose natri. Thuốc tránh thai Mifestad có tác dụng ngừa thai trong vòng 5 ngày sau khi giao hợp không được bảo vệ.Giá cho 1 viên loại này khoảng 15.000 đồng/viên.
Thuốc tránh thai khẩn cấp Postinor
Postinor được khuyến cáo sử dụng trong vòng 72h và tốt nhất trong 12h đầu. Đây là thuốc có nguồn gốc sản xuất tại Hungary với thành phần chính là Levonorgestrel 1.5m. Thuốc tránh thai khẩn cấp Postinor là loại 1 viên uống có giá khoảng 33.000 đồng/ viên/hộp.
Một số câu hỏi liên quan
Tại sao uống thuốc tránh thai khẩn cấp vẫn có thai?
Các chuyên gia nhận định rằng, uống thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng ngừa thai đến 99%. Và tất nhiên, 1% còn lại đã xảy ra với rất nhiều trường hợp. Chính vì thế nguyên nhân có thể là do:
- Sử dụng chưa đúng loại thuốc, chưa đúng thời điểm vì bản thân thuốc tránh thai khẩn cấp có nhiều loại và được dụng ở những thời điểm nhất định: 24h, 72h, 120h.
- Tình trạng nhờn thuốc do lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp quá nhiều. Do đó, không còn tác dụng khi sử dụng.
- Một lý do khách quan không thể tránh khỏi là thuốc hết hạn sử dụng, bị biến tính do tác động ngoại cảnh hay thuốc nhái, kém chất lượng.
- Trong trường hợp quan hệ không được bảo vệ trùng với thời điểm trứng rụng thì xác suất mang thai rất cao.
- Thuốc tránh thai trong cơ thể có chu kỳ gan-ruột bằng cách liên hợp với các nhóm liên hợp để được tái hấp thu vào vòng tuần hoàn. Tuy nhiên, nếu sử dụng cùng thời điểm đó các thuốc kháng sinh, làm tiêu diệt các vi khuẩn đường tiêu hóa làm giảm hiệu quả của chu kỳ gan ruột. Điều đó dẫn đến thuốc theo các nhóm liên hợp bị đào thải nhanh, giảm nồng độ Levonorgestrel nên vẫn có thể thụ thai.
Mỗi tháng đều uống thuốc tránh thai có sao không?
Theo khuyến cáo, không nên sử dụng loại thuốc này quá 2 lần trong một chu kỳ kinh và 3 lần/năm. Do đó việc sử dụng với tần suất quá dày như 1 lần/tháng là điều hết sức nguy hiểm đối với sức khỏe sinh sản của bản thân. Bạn rất dễ đối mặt với các nguy cơ như chảy máu âm đạo thất thường, mất chu kỳ kinh, khả năng vô sinh rất lớn; các biến chứng như ung thư buồng trứng, ung thư cổ tử cung, …
Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 1 viên có tác dụng trong bao lâu?
Thuốc tránh thai khẩn cấp có 2 loại chung nhất là loại 1 viên và 2 viên. Tuy nhiên trong mỗi loại có thể có thời gian tác dụng khác nhau như 24h, 36h, 48h, 72h. Do đó, dù là loại 1 viên hay 2 viên thì bạn cần tìm hiểu và hỏi kĩ bác sĩ, dược sĩ về thời gian tác dụng của mỗi loại để sử dụng chính xác.
Sau quan hệ bao lâu thì uống thuốc tránh thai khẩn cấp?
Hiệu quả ngừa thai càng cao nếu kịp thời sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, các chuyên gia về sinh sản cho rằng thời điểm tốt nhất là 1h sau khi quan hệ không được bảo vệ. Đối với những trường hợp không đảm bảo sự an toàn sau giao hợp, bạn nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp trong khoảng thời gian tối đa trong vòng 5 ngày kể từ ngày không an toàn. Và sử dụng đúng loại thuốc tương ứng với thời gian là 24h, 36h, 48h hay 120h.
