Chế độ ăn của chị em phụ nữ trong quá trình mang thai có ảnh hưởng rất nhiều tới thai kỳ của các bạn. Trong bài viết này của Nhà thuốc online ITP Pharma, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu xem những thai phụ bị dọa sinh non nên ăn gì và không nên ăn gì nhé.
1, Dọa đẻ non là gì?
Theo tổ chức y tế thế giới WHO, đẻ non là tình trạng thai phụ chuyển dạ sớm, trong khoảng từ tuần thứ 22 đến trước tuần thứ 37 của thai kỳ tính theo ngày dự kiến sinh cơ bản. Theo đó người ta quy định dọa đẻ non là tình trạng khi tuổi thai từ tuần thứ 22 đến tuần thứ 37, thai phụ có xuất hiện dấu hiệu của một cuộc chuyển dạ như xuất hiện cơn co tử cung gây đau, có ra huyết hoặc chất hồng nhầy âm đạo (đó có thể là nút cổ tử cung). Khi siêu âm sẽ thấy độ dài của cổ tử cung bị ngắn lại so với bình thường. Tuy nhiên cổ tử cung vẫn còn đóng kín và chưa bị mở ra, túi thai vẫn còn trong buồng tử cung của người mẹ và thai nhi vẫn hoạt động bình thường.
Nguy cơ chính gây nên tình trạng dọa đẻ non và đẻ non cho các mẹ bầu chính là những kích thích làm tăng co bóp cơ trơn tử cung gây khởi phát quá trình chuyển dạ đẻ hoặc sự phát triển kém, khiếm khuyết của thai nhi trong bụng mẹ. Những kích thích này có thể bắt nguồn do các loại thực phẩm, các loại thuốc hay chế độ sinh hoạt chưa hợp lý của các mẹ bầu.
Những thai phụ bị dọa đẻ non nếu không được phát hiện và xử trí sớm sẽ có nguy cơ cao dẫn tới đẻ non, khi đó trẻ sơ sinh non tháng sẽ yếu và phải đối mặt với nguy cơ bệnh tật cao hơn so với trẻ đẻ đủ tháng. Tuy nhiên hiện nay người ta đã có thể phát hiện được sớm tình trạng này, xử lý sớm và chăm sóc tại nhà tốt nên tỷ lệ đẻ non ở những người dọa đẻ non có xu hướng giảm đi.
Chế độ ăn có ảnh hưởng tương đối nhiều tới sự hồi phục cũng như phòng tránh đẻ non cho thai phụ. Ăn uống các loại thực phẩm hợp lý và tránh các loại đồ ăn có tác dụng gây hại vừa tốt cho mẹ và bé, vừa tránh được nguy cơ dọa đẻ non.
2, Dọa sinh non nên ăn gì cho tốt?
Một trong những lời khuyên quan trọng của bác sĩ khi bà bầu bị dọa sinh non đó là chế độ ăn uống đầy đủ và đủ chất. Dinh dưỡng cũng là một yếu tố quan trọng quyết định việc mẹ bầu có bị dọa sinh non, sinh non hay không. Mục tiêu của chế độ ăn uống chính là bổ sung đủ dưỡng chất để thai nhi phát triển khỏe mạnh. Chế độ ăn của bà bầu dọa đẻ non nên được bổ sung như sau:
- Bổ sung sắt: Sắt là một vi chất có vai trò rất quan trọng trong thai kỳ đối với cả bà bầu cũng như thai nhi. Sắt là một thành phần của các tế bào máu, giúp vận chuyển oxy đi khắp cơ thể để nuôi dưỡng các cơ quan. Ngoài ra sắt còn có vai trò giúp các mẹ bầu giảm stress, tránh mệt mỏi, trầm cảm và bệnh tật. Ngoài những vai trò chính đó, sắt cũng góp phần phòng tránh dọa đẻ non cho bà bầu hoặc tránh đẻ non ở những người đang bị dọa đẻ non. Có thể bổ sung sắt qua một số loại thực phẩm như: Các loại rau có màu xanh đậm như rau bina, củ cải và cải xoăn là nguồn cung cấp sắt tự nhiên dễ tìm. Các loại đậu như đậu hà lan, đậu nành, củ khoai lang, quả chà là và nho khô cũng là một nguồn cung cấp nhiều sắt. Ngoài ra sắt còn có nhiều trong các loại thịt có màu đỏ như thịt bò, thịt lợn nạc, cá thu, cá hồi,…
- Bổ sung acid folic: Cũng như sắt, acid folic có vai trò quan trọng trong quá trình tạo máu cho cả bà bầu và thai nhi. Ngoài ra acid folic còn giúp phát triển hệ thống các ống thần kinh của thai nhi, thai nhi phát triển tốt sẽ giảm nguy cơ dọa đẻ non và đẻ non. Thành phần này có nhiều trong các loại đậu, súp lơ, các loại trái cây họ chanh, cam, quýt, các loại hạt khô,… Hiện nay để bổ sung đầy đủ sắt và acid folic cho bà bầu cũng như thai nhi người ta khuyến khích các mẹ bầu nên sử dụng các loại sữa phân theo từng giai đoạn của thai kỳ để đảm bảo cung cấp đủ các yếu tố đó.
- Bổ sung canxi: Canxi không đơn thuần chỉ cần thiết cho sự phát triển của răng, xương con người mà nó còn có vai trò đảm bảo sự hoạt động của các dây thần kinh diễn ra bình thường, hệ tim mạch khỏe mạnh hơn,… Hiện nay, sữa được coi là nguồn cung cấp canxi nhiều nhất. Ngoài ra canxi còn có mặt trong các rau xanh, bột ngũ cốc hoặc các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt, sữa chua, các loại cá, quả cam, hạt hạnh nhân, hạt mè,…
- Bổ sung vitamin A: Vitamin A là một loại vi chất dinh dưỡng quan trọng và cần thiết cho cả bà bầu và thai nhi. Vitamin A có mặt và thúc đẩy, kiểm soát cho sự phát triển về hình thái, chức năng và sự nguyên vẹn của mắt. Không những thế, Vitamin A đôi khi còn mang lại tác dụng toàn thân, đặc biệt là đối với sự phát triển và hoàn thiện của một số cơ quan quan trọng trong cơ thể và sự phát triển hệ xương khớp của thai nhi trong bụng mẹ. Vitamin A có nhiều trong các loại thực phẩm có màu đỏ hay màu vàng, cam như cà rốt, gấc, cà chua, bí đỏ, khoai lang, dưa lưới,… Vitamin A cũng thường được bổ sung trong các loại sữa bầu cho các mẹ.
- Bổ sung Vitamin D: Vitamin D giúp cho hệ xương khớp của thai nhi phát triển tốt và tránh được tình trạng còi xương, suy dinh dưỡng sau này. Vitamin D chủ yếu được cung cấp cho bà bầu và thai nhi qua các loại sữa và một số loại cá biển.
- Ngoài các chất cần thiết trên thì để đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho bà bầu cũng như thai nhi, một thành phần không thể thiếu trong tất cả các bữa ăn của bà bầu đó chính là protein. Không chỉ tác động lên riêng biệt cơ quan nào mà protein giúp phát triển một cách toàn diện chức năng của cơ thể. Protein có mặt trong rất nhiều loại thực phẩm khác nhau như các loại thịt, cá, trứng, sữa,…
3, Một số loại thực phẩm mà bà bầu không nên ăn khi bị dọa đẻ non
Bên cạnh các loại thực phẩm cần thiết nêu ở phần trên thì bà bầu cũng cần lưu ý tránh một số loại thực phẩm có khả năng làm tăng co bóp cơ tử cung gây đẻ non hoặc các loại thực phẩm ảnh hưởng xấu tới quá trình phát triển của thai nhi như:
- Rau sam: Nhiều ý kiến cho rằng phụ nữ mang thai mà ăn rau sam nhiều sẽ gây kích thích tử cung rất mạnh làm cho tử cung co bóp liên tục và ngày càng mạnh hơn dễ gây kích thích chuyển dạ. Hậu quả là có thể dẫn đến đẻ non.
- Rau ngót: Rau ngót có chứa nhiều papaverin là một chất có khả năng gây ra hiện tượng giãn quá mức các sợi cơ trơn của tử cung và có thể sẽ dẫn đến đẻ non. Ngoài ra, chất này còn có nguy cơ làm cho bà bầu bị tiêu chảy kéo dài. Nếu dùng một lượng ít rau ngót sẽ không gây nguy hiểm gì, nhưng chúng ta cũng không thể kiểm soát được lượng rau mà mình ăn có đủ hay thừa không. Do vậy, tốt nhất các mẹ bầu nên tránh loại rau này nhé, đặc biệt là trong ba tháng cuối thai kỳ. Đặc biệt nếu các mẹ bầu có tiền sử sảy thai hay đẻ non nhiều lần trước hay những trường hợp hiếm muộn càng nên tránh ăn canh rau ngót.
- Quả đu đủ xanh: Cũng giống như rau ngót, đu đủ xanh cũng có chứa nhiều chất papaverin gây kích thích cơ tử cung co bóp gây dọa đẻ non hoặc đẻ non. Vì vậy các mẹ cũng nên tránh ăn canh đu đủ xanh nhé. Tuy nhiên nếu các mẹ yêu thích đu đủ thì có thể lựa chọn những quả đu đủ chín kỹ để ăn nhé, đu đủ chín kỹ sẽ không có nhiều papaverin và còn giúp các mẹ chung cấp nhiều vitamin và chất khoáng nữa đấy.
- Rau chùm ngây: Rau chùm ngây là một loại rau có thành phần chứa một lượng lớn alpha-sitosterol, đây là một hợp chất có cấu trúc và chức năng gần như tương tự với hormon estrogen có tác dụng chính trong việc ngăn ngừa sự mang thai. Chất Alpha-sitosterol trong rau chùm ngây sẽ làm cho các sợi cơ trơn của tử cung co lại và sẽ dẫn đến nguy cơ dọa đẻ non, đẻ non.
- Rau răm: Người dân Việt Nam thường có thói quen ăn rau răm kèm với trứng vịt lộn. Tuy nhiên các mẹ đang mang bầu nên tránh loại rau này nhé, vì rau răm có nguy cơ gây chảy máu và tăng co bóp cơ tử cung sẽ gây nguy cơ đẻ non tăng cao hơn đấy.
- Ngoài ra còn có một số loại thực phẩm khác cũng có tác dụng tăng co bóp cơ tử cung làm tăng nguy cơ đẻ non như: dứa, hải sản hay các loại thịt tái sống, thực phẩm lên men, dứa,…
4, Những lưu ý trong chế độ ăn của bà bầu bị dọa đẻ non
- Bà bầu tuyệt đối không nên bỏ bữa, vì nhu cầu về năng lượng của bà bầu sẽ cao hơn bình thường nên nếu không thể ăn nhiều trong một bữa thì bà bầu nên chia nhỏ thành nhiều bữa ăn để dễ hấp thu và tiêu hóa hơn.
- Tránh các loại chất kích thích như: đồ uống có cồn, đồ uống có gas, rượu, bia, thuốc lá, đồ ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng,… vì những loại này vừa không tốt cho bà bầu mà cũng không tốt cho thai nhi.
- Nên lựa chọn các loại thực phẩm sạch, ít hóa chất ở những địa chỉ đáng tin cậy.
- Trong những tháng cuối thai kỳ nên ăn nhiều hơn để đảm bảo đủ nguồn năng lượng cần thiết, đồng thời chuẩn bị sức khỏe tốt để việc sinh đẻ thuận lợi hơn.
- Kết hợp với chế độ ăn hợp lý, các mẹ bầu cũng nên thực hiện chế độ luyện tập nhẹ điều độ để nâng cao sức khỏe và tránh bị dọa đẻ non tái phát vì dọa đẻ non nhiều lần rất dễ dẫn tới đẻ non.
Trên đây là một số thông tin để các mẹ có thể giải đáp thắc mắc cho câu hỏi mẹ bầu bị dọa đẻ non nên ăn gì và không nên ăn gì. Qua bài viết này mong rằng các mẹ sẽ lựa chọn được các loại thực phẩm ưa thích và phù hợp cho mình nhé. Chúc các mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh.
Xem thêm:
Điểm mặt những loại trái cây bà bầu nên và không nên ăn
Thực đơn 3 tháng cuối thai kỳ cho bà bầu và những lưu ý cần thiết
