[2021] Testosterone là gì? Thuốc tăng Testosterone nội sinh tốt nhất

Chắc hẳn rất nhiều người đã từng nghe nói đến testosterone trong cuộc sống. Vậy testosterone là gì? Tác dụng của testosterone? Tất cả sẽ được ITP Pharma gửi đến các độc giả trong bài viết sau.

Testosterone là gì?

• Một số thông tin cơ bản về Testosterone:

Testosterone được biết đến là một hormon steroid đồng hóa có ở cả nam giới và nữ giới, thuộc nhóm hormon sinh dục nam Androgen.

Hormone này được tìm thấy ở các loài động vật có vú, động vật bò sát, động vật có xương sống và các loài chim. Trên động vật có vú, Testosterone được tiết ra phần lớn trong tinh hoàn của giống đực và buồng trứng của giống cái, bên cạnh đó có một lượng nhỏ Testosterone được tiết ra từ tuyến thượng thận. Testosterone là hormon sinh dục chính của giống đực.

Trên người, Testosteron tham gia vào sự phát triển của các mô sinh dục nam, kích thích sự phát triển của tuyến tiền liệt, tinh hoàn, tăng phát triển các đặc tính sinh dục thứ phát của nam bao gồm xương, cơ bắp, tóc,… Hormone này còn tham gia thúc đẩy quá trình tạo xương, làm giảm nguy cơ loãng xương. Phụ nữ nhạy cảm với Testosterone hơn nam giới, bởi lượng hormone tiết ra từ phụ nữ thấp hơn nhiều lần so với cơ thể nam giới trưởng thành.

Testosterone thường được dùng trong điều trị cho nam giới thiểu năng sinh dục, chậm phát triển các đặc tính sinh dục và cơ quan sinh dục, dùng cho phụ nữ rối loạn kinh nguyệt, phụ nữ ung thư vú hoặc ung thư tử cung. Testosterone còn thường dùng trong điều trị loãng xương, suy nhược cơ thể hoặc gầy yếu.

Dạng bào chế: Testosterone được bào chế ở nhiều dạng:

• Testosteron dạng viên nén với các hàm lượng 5mg, 10mg, 25mg, 50mg
• Dạng viên ngậm dưới lưỡi hàm lượng 10mg
• Dạng viên nhộng hàm lượng 200mg
• Dạng viên nang mềm hàm lượng 40mg
• Dạng miếng dán
• Dạng kem bôi ngoài da hàm lượng 2,5 %
• Dạng ống tiêm với các hàm lượng 10mg, 25mg, 50mg, 100mg, 250mg

Testosteron có tác dụng gì?

Testosterone là nội tiết tố sinh dục nam, được các tế bào kẽ tinh hoàn sản xuất dưới sự tác động và điều hòa của các hormon hướng sinh dục tiết ra từ thùy trước tuyến yên, cơ chế điều hòa ngược âm tính của trục HPA (trục vùng dưới đồi – tuyến yên – tuyến tinh hoàn)

Testosterone có tác dụng làm phát triển cơ quan sinh dục nam, phát triển các đặc tính sinh dục thứ phát của nam giới. Testosterone còn được bài tiết một lượng nhỏ từ vỏ thượng thận và buồng trứng (ở nữ giới). 

Testosterone và các ester của Testosteron dùng trong điều trị thay thế ở nam giới chức năng tình dục kém hoạt động, nam giới sau cắt bỏ tinh hoàn, hỗ trợ phát triển bình thường chức năng sinh dục nhưng không dùng để điều trị cho nam giới vô sinh, dùng cho nam giới dậy thì chậm.

Ở người khỏe mạnh, Hormone có thể giảm theo chu kỳ xuống dưới nồng độ bình thường, nồng độ cao nhất Testosterone đạt được vào buổi sáng.

Dược động học

Các quá trình dược động học của Testosterone thay đổi tùy theo dạng dùng của Testosterone và đường dùng, dạng ester hóa hay không ester hóa, nguồn gốc tổng hợp hoặc tự nhiên của Testosteron.

Sinh khả dụng của Testosteron dùng đường uống thường thấp, do Testosterone bị chuyển hóa niêm mạc ruột và chịu sự chuyển hóa bước một khi qua gan.

• Trừ một số dạng Testosterone đường uống như Testosteron undecanoat hấp thu nhanh cùng lipid ở ruột, không bị chuyển hóa bởi gan nên sinh khả dụng được cải thiện tốt hơn. Do đó, đường dùng thông thường của hormone này là đường tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch hoặc tiếp dưới da, qua da.
• Đối với dùng đường tiêm bắp sâu (thường dùng hơn), thời gian tác dụng trên cơ thể có thể kéo dài từ 2 đến 4 tuần tùy liều.
• Đối với Testosterone dạng miếng dán, dạng dùng bôi ngoài da, khả năng hấp thu nhanh và đạt tác dụng điều trị sau khoảng 10 phút; đạt nồng độ sinh lý trong huyết tương sau khoảng 4 giờ. 
• Dạng Testosterone đã este hóa có độ tan trong lipid cao hơn so với dạng chưa ester hóa và được thủy phân tạo Testosterone khi vào trong cơ thể, nồng độ trong máu đạt được nồng độ cao nhất là khoảng 4-5 giờ sau khi uống và khoảng 3 ngày sau khi tiêm bắp.

  

Sau khi vào cơ thể, hormone gắn mạnh với protein huyết tương (tỉ lệ gắn 98%, còn 2% dạng tự do): chủ yếu gắn với globulin (tỉ lệ gắn 30 – 40%), còn lại gắn với albumin và các protein khác

Testosterone và các steroid đồng hóa bị chuyển hóa tại gan tạo thành các dạng có hoạt tính là Dihydrotestosterone và Estradiol nhờ enzym chuyển hóa 5 alpha reductase. 

Các chất chuyển hóa của Testosterone và Testosterone đường tiêm bắp được thải qua phân dạng chưa liên hợp khoảng 6% và thải qua nước tiểu dạng liên hợp khoảng 90%. Thời gian bán thải của hormone nằm trong khoảng từ 10 đến 100 phút, khác nhau giữa các dạng este và đường dùng.

Công dụng và Chỉ định

Công dụng của Testosteron bao gồm:

Tác dụng hormon (androgen):

• Kích thích phát triển giới tính và cơ quan sinh dục nam bao gồm tuyến tiền liệt, túi tinh, dương vật,…
• Hỗ trợ kiểm soát và duy trì chức năng sản xuất tinh trùng của tinh hoàn.
• Tạo ra các đặc tính thứ phát của nam giới : như giọng nói trầm, cơ bắp lớn, vai rộng,…
• Tác dụng đối lập với Estrogen.

Tác dụng tăng dưỡng:

• Làm tăng đồng hóa protid, giữ nitơ và các muối calci, phospho dẫn đến làm tăng khối lượng cơ bắp và tăng khối lượng xương.
• Kích thích sản sinh EPO (Erythropoietin) ở thận, kích thích trực tiếp tủy xương.
• Làm tăng lipid máu.

Testosterone được chỉ định cho các trường hợp:

• Thiểu năng sinh dục nam, chậm phát triển cơ quan sinh dục nam do nguyên nhân từ tuyến yên hoặc tuyến tinh hoàn, hoặc ở bệnh nhân cắt bỏ tinh hoàn.
• Nam giới dậy thì muộn.
• Phụ nữ rối loạn kinh nguyệt, u xơ tử cung, ung thư vú hoặc ung thư tử cung.
• Người thiếu máu không tái tạo.
• Đối tượng người cao tuổi suy dinh dưỡng nặng, người nhược cơ, loãng xương, gầy yếu (nên sử dụng nhóm hormon tăng dưỡng để giảm tác dụng không mong muốn).

Xem thêm: [Review] Kichmen 1h có tốt không?Mua ở đâu? Giá bao nhiêu? Cách dùng

Hướng dẫn sử dụng

Liều dùng và cách dùng cụ thể của từng dạng bào chế cũng như đường dùng của Testosterone có ghi trong tờ hướng dẫn sử dụng đi kèm với từng loại thuốc, hoặc dùng theo chỉ định và hướng dẫn cụ thể của bác sĩ trên từng bệnh nhân. 

Liều thông thường:

• Đối với miếng dán: liều 2,5 –  5 mg/ngày. Thời điểm dán là khoảng 10 giờ tối, dán trên vùng da sạch và đã lau khô ở đùi, chi trên hoặc vùng bụng. Không dán miếng dán Testosterone trên vùng nằm đè hoặc vùng có xương lôi. Lần sau nên dán ở nơi khác lần trước
• Đối với dạng kem bôi: bôi vào sáng hoặc chiều, bôi trên diện tích rộng và chú ý sau khi khô mới mặc quần áo. Thời gian điều trị kéo dài trong khoảng 3 tháng với dạng kem bôi.
• Đối với dạng tiêm bắp và tiêm dưới da, tiêm tĩnh mạch : liều dùng, cách dùng được hướng dẫn cụ thể tùy theo tình trạng bệnh nhân.
• Đối với dạng viên uống: Dạng viên nang 40mg. Ngày uống 3 – 4 viên chia 2 lần, thời gian điều trị trong 2 – 3 tuần sau đó giảm liều xuống 1 nửa. Uống nguyên viên không nhai nát, uống sau khi ăn. Các dạng viên nang có hàm lượng khác được dùng theo chỉ định của bác sĩ.

  

Tác dụng phụ của Testosterone

Các tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng Testosterone tự nhiên và tổng hợp như:

Tác dụng phụ đối với nam giới:

• Kích thích sự phát triển của các khối u tuyến tiền liệt.
• Dùng trong thời gian dài có thể gây suy giảm chức năng sinh dục, ức chế tuyến yên và tuyến tinh hoàn giảm sản xuất hormon sinh dục testosterone nội sinh, giảm sản xuất tinh trùng và không tạo ra tinh trùng.

Tác dụng phụ đối với nữ giới:

• Dùng với liều lượng cao có thể gây nam hóa như: mọc râu nhiều mụn trứng cá, giảm kinh nguyệt hoặc không hành kinh, teo ngực, giọng nói biến đổi.
• Trẻ nhỏ sinh ra có thể bị lưỡng tính giả hoặc tử vong nếu như mẹ mang thai dùng Testosteron.

Tác dụng phụ đối với cả hai giới:

• Rối loạn nước, điện giải: tăng giữ muối nước gây phù, chủ yếu gặp ở bệnh nhân mắc bệnh thận hoặc bệnh nhân tim mạch, hoặc khi dùng liều cao điều trị khối u.
• Rối loạn trên cơ xương: xương phát triển nhanh, đóng sớm các đầu sụn nổi, đặc biệt là ở thiếu niên.
• Trên tim mạch: tim to, suy tim, tăng calci máu.
• Giảm dung nạp glucose.
• Trong xét nghiệm lipid: tăng LDL, giảm HDL, tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.
• Trên gan: gây vàng da, viêm gan ứ mật.

Lưu ý: khi gặp một trong các dấu hiệu của tác dụng phụ trên, nên ngừng thuốc và báo cho bác sĩ, chỉ dùng lại khi đã được bác sĩ thông báo an toàn và cho phép dùng lại.

Chống chỉ định

Chống chỉ định dùng cho các đối tượng:

• Người dị ứng hoặc có tiền sử dị ứng với Testosterone
• Phụ nữ đang mang bầu hoặc đang trong thời gian nuôi con bằng sữa mẹ
• Trẻ em dưới 15 tuổi
• Nam giới có ung thư tuyến tiền liệt, , ung thư vú
• Bệnh nhân mắc bệnh gan mức độ nặng
• Bệnh nhân có một số rối loạn tâm thần, đặc biệt là hung hãn

Thận trọng khi sử dụng

Một số lưu ý trong quá trình sử dụng thuốc Testosterone để điều trị:

• Tuyệt đối không dùng Testosterone cho phụ nữ mang thai và cho con bú

Các đối tượng cần thận trọng và lưu ý tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bao gồm:

• Bệnh nhân có rối loạn chuyển hóa porphyrin
• Bệnh nhân tăng calci máu hoặc bệnh nhân có tăng calci niệu
• Bệnh nhân có tiền sử bệnh tim mạch hoặc đang có bệnh tim mạch
• Bệnh nhân động kinh, suy giảm chức năng gan và thận
• Bệnh nhân tiểu đường hoặc mắc các bệnh có liên quan đến tích trữ muối nước trong cơ thể gây phù
• Bệnh nhân có tổn thương gan
• Bệnh nhân là trẻ em từ 15 tuổi trở lên
• Trong quá trình sử dụng, tuyệt đối tuân thủ liều lượng, cách dùng được bác sĩ khuyến cáo, không tự ý tăng liều hoặc dùng thêm thuốc khi chưa được cho phép

Tương tác thuốc

Trong quá trình sử dụng, sản phẩm có thể gây tương tác với một số thuốc và nhóm thuốc dùng cùng như:

• Nhóm các thuốc chống đông: Testosterone có thể làm thay đổi sự tổng hợp các yếu tố đông máu và ngăn cản quá trình gắn thuốc chống đông với protein huyết tương. Từ đó làm tăng nồng độ thuốc chống đông trong huyết tương, dẫn đến tăng tác dụng hoặc tăng nguy cơ chảy máu nếu dùng đồng thời với sản phẩm.
• Nhóm các thuốc điều trị tiểu đường: do Testosterone có tác dụng đồng hóa, nên cần chú ý giảm liều các thuốc hạ đường huyết nếu dùng đồng thời với loại hormone này.
• Testosterone có thể gây ra các sai lệch trong kết quả xét nghiệm chức năng tuyến giáp và các xét nghiệm dung nạp glucose.
• Ngoài ra, hormone có thể làm cảm ứng hệ enzym chuyển hóa tại gan của một số thuốc, làm giảm nồng độ và giảm tác dụng của các nhóm thuốc đó.

  

Quá liều và xử trí quá liều

Đối với trường hợp quá liều, ngưng dùng thuốc ngay và báo cho bác sĩ để được kiểm tra và chẩn đoán phù hợp, do hiện nay vẫn chưa có thuốc kháng đặc hiệu.

Trường hợp bệnh nhân bị shock do tiêm truyền, nên được chuyển đến viện ngay, tránh trường hợp để lâu có thể gây tử vong.

Xem thêm: [Vạch Trần] Gen X Plus chính hãng mua ở đâu? Có tốt không? Giá bán?

Bài tập tăng Testosterone tự nhiên

Đối với các bạn con trai, việc luyện tập thường xuyên sẽ giúp tăng cường cơ bắp và đồng thời sẽ giúp gia tăng lượng testosterone tự nhiên cho cơ thể. Một số bài tập giúp tăng testosterone một cách hiệu quả: Bài hít xà, bài chèo tạ đòn, bài nhún vai với tạ đơn, bài squat với tạ đòn, bài đẩy ngực, bài deadlift.

Tập thể dục thường xuyên sẽ giúp bạn tăng lượng testosterone cơ thể một cách hiệu quả. Các bài tập tăng lực cơ và sực chịu đựng của cơ là những bài tập thường xuyên được sử dụng. Bạn nên lựa chọn cho mình bài tập phù hợp và lịch tập phù hợp với thời gian biểu của mình. Không nên tập nhiều quá để tránh những tổn thương không đáng có, bạn chỉ nên tập 3 buổi một tuần khi mới bắt đầu, sau đó tăng dần thời gian và tần xuất luyện tập.

Ăn gì để tăng Testosterone

Chế độ ăn uống ảnh hưởng rất nhiều đến quá trình tiết testosterone tự nhiên trong cơ thể bạn, bạn không nên ăn kiêng hay ăn quá nhiều. Để cải thiện lượng hormone này, bạn cần bổ sung đủ lượng protein, chất béo, carbs hàng ngày cho cơ thể.

Ngoài các loại protein và chất béo, bổ sung đủ vitamin và khoáng chất cũng giúp cho lượng testosterone tăng lên đáng kể. Các vitamin như vitamin A, B, D, C, E cùng với kẽm sẽ là quan trọng đối với nội tiết tố nam.